NATUURLOOP KOUDUM

Over stemvee, de witte motor, waterbedden, stappentellers, hardlopen en nog veel meer

Koudum, zondag, 8 juli                                                                                                        Waar moet ik mee beginnen? Met de gastvrije ontvangst door Tiny en Anton Stokman, met de uitleg over  “De vrije keuze stal”, met een beschrijving van het landschap, met het verhaal over de waterbedden , met de Ja Koe Zie, met het zwangerschapsverlof van koeien, met de zorg voor het milieu, met bedrijfseconomische aspecten, of met de enthousiaste gedrevenheid waarmee Anton ons over het levenswerk van de Stokmannetjes vertelde. Want al is het bedrijf van zo’n 250 koeien door 2 man te runnen, zonder de steun van de andere gezinsleden zou dat vast en zeker niet kunnen!

de vrije keuze stal van de familie Stokman

7000 volt, dat is schrikken                                                                                                            Het is zondagmorgen half elf, het wolkendek belooft niet veel goeds en weldra valt de eerste regen. Maar dat kan de pret niet drukken. De enthousiaste ontvangst, de koffie en de koek, in de weidse omgeving aan de rand van Koudum zorgen voor een vrolijke stemming. Omdat de zware buien zo tegen enen verwacht worden, gaan we eerst lopen en laten we “De vrije keuze stal” voor wat het is. We begeven ons onder leiding van Arjen, Karin en Anton om even over elven naar het weiland en we stappen zonder angst over afrasteringsdraden van 7000 volt. Dan wandelen we wat  om te wennen en als het sein op groen gaat om de looppas erin te zetten zien we naast het grasland een omgeploegde akker waar tot veler verrassing tulpen in gestaan

warming up onder grote belangstelling!

hebben. Tijd voor uitleg is er nauwelijks, want de warming up is begonnen. Niet voor iedereen is het gemakkelijk lopen. De kuilen en de vlaaien moeten zoveel als mogelijk worden ontweken en het natte gras veroorzaakt natte voeten. Toch blijft de stemming vrolijk. We rennen een natuurgebied binnen en al lopende weg vertelt Anton dat een grote verscheidenheid aan weidevogels, reeën en vakantie houdende koeien in dit gebied in harmonie leven. De oefeningen, waar Arjen, als afronding van de warming up, ons op trakteert, worden door een nieuwsgierige “beestenbende” gade geslagen. Dan volgt de splitsing in 5 en zij die de 9 of 12 km in gedachten hebben.

Op pad                                                                                                                                          De weidsheid van het Friese landschap, de her en der verspreid liggende boerderijen en het enthousiasme van Anton die ons deelgenoot maakt van zijn leefomgeving, zorgen voor voldoende adrenaline om ons in een euforische stemming te brengen. De uitleg over de drainage om een weiland om te kunnen “toveren” in een akker voor bollenteelt wordt in bewondering aan gehoord. Wat een techniek, wat een mogelijkheden en wat een durf in deze tijd. We naderen Koudum, de 5 kilometergroep is inmiddels afgezwaaid en vervolgt een eigen route op weg naar het einde. De 9 en 12 km lopers pikken alle natuurpaden door het parkachtige buitengebied aan de rand van het dorp mee. We nemen moeiteloos de hellinkjes die onlosmakelijk verbonden zijn aan het dorp Koudum, dat gelegen is op een stuwwal van keileem( ontstaan door opstuwing van een gletsjer in de ijstijd).

op een helling in Koudum

Op 9 km is het voor een paar van ons genoeg, zij slaan de weg in naar “huis”. De z.g. diehards moeten zonodig zich zelf nog even bewijzen. Met Anton voorop, omdat Maurice zijn taak als wegwijzer wat verwaarloost, maken we nog even een lus van een drietal km. Aanvankelijk in een rustig duurloop tempo, zodat we als groep bij elkaar kunnen blijven. Maar dat duurt niet lang. Bert is de eerste die zich niet meer in kan houden. Hij voert het tempo op van rond 5 min. 30 sec. naar 5.18 per km. Ysbrand, Pieter, Peter, Jouke en nog een paar kunnen dit niet over zich heen laten gaan; 5.18 wordt 5.10 en dan is het hek van de dam met de brug in zicht. Sneller en sneller, niemand wil als eerste afhaken. Met een tijd van 4.10 wordt de laatste 800 meter afgelegd, met als onbetwiste snelste Peter Yntema. Ysbrand, Pieter en Jouke volgen direct daarna, de oude man moet tot zijn groot verdriet vast stellen dat het tempo hem op het laatst te machtig is geworden; het peleton volgt op gepaste, maar geringe afstand.

De lunch smaakt voortreffelijk. De witte motor is in een drietal variaties volop aanwezig. Het is maar goed dat we deze dope niet voor het lopen hebben kunnen innemen. Ongetwijfeld was de strijd en het-niet-voor-elkaar-onder willen doen in dat geval veel eerder ontbrand.

lezing Anton Stokman de vrije keuze stal

Stemvee en nog wat                                                                                                                Als Anton zijn verhaal begint met de toelichting op het concept van “De vrije keuzestal” met de nadruk op het gegeven dat zijn koeien zelf kunnen kiezen of ze buiten in het weiland willen lopen of binnen willen bivakkeren in de stal, dat de koeien zelf kunnen beslissen of, wanneer en hoe vaak ze gemolken willen worden, of ze verkoeling willen in de JaKoeZie, of dat ze willen rusten op het waterbed dan is er naast enige verwarring ook nog verbazing onder de toehoorders. Als dan ook nog de technologie als hulpmiddel aan de orde komt, waarbij de stappenteller en geregistreerde herkauwactiviteit een belangrijke indicatie blijken te zijn voor het gunstigste

rondleiding door de stallen

moment voor bevruchting dan is de bewondering kompleet. In de rondleiding die volgt wordt de werking van het automatische melksysteem duidelijk, staan we stil bij de koe die apart op een bed van hooi in de nabijheid van vriendinnen gespannen maar vol vertrouwen de aanstaande bevalling afwacht, horen we dat het brievenbussysteem in de stalvloer zorg draagt voor een forse reductie van de methaan- en ammoniak emissie, vernemen we dat licht juist ook voor koeien belangrijk is, dat “dag en nacht en ’s zondags ook” een bedrijfsconcept is dat voldoende vrije tijd op levert om hard te kunnen lopen en om deel te nemen aan de Berenloop op Terschelling, om met het gezin vakantie te houden en om deel te nemen aan allerlei maatschappelijke activiteiten. 

uitleg van de melkrobot

We hebben op deze zondag kennis gemaakt met een modern boerenbedrijf, we hebben nog eens duidelijk mee gekregen dat melk niet uit de fabriek komt,  we hebben met eigen ogen en oren kunnen waarnemen dat dierenwelzijn en milieu niet ondergeschikt zijn gemaakt aan uitsluitend economische aspecten.

Kortom het was een heel bijzondere dag voor Loopgroep Sneek. Tiny en Anton bedankt!

Meeloper